Etiket: tekke edebiyatı

1. Tekke edebiyatı olarak da bilinir.
2. İslamiyet; Allah ve peygamber sevgisi, tasavvuf konuları işlenir.

3. Tasavvuf, Tanrı’nın birliğini ve evrenin oluşunu varlık birliği (Vahdet-i Vücut) anlayışıyla açıklayan dinî ve felsefi akımdır. Tasavvuf, ayrıca Tanrı, evren ve insanı bir bütün içinde görme ve insanın Tanrı ile insanın başka insanlarla, insanın kendisiyle olan ilişkilerini bu bütünde arama ve açıklama yolu olarak da tanımlanır.
4. X. yüzyıldan sonra tekkelerin çevresinde gelişen tasavvuf düşüncesi, dinî-tasavvufi bir halk edebiyatının doğmasına yol açmıştır. Oluştuğu yer dikkate alınarak tekke edebiyatı olarak da adlandırılmıştır.
5. Bu edebiyatın konusu Allah aşkı ve Vahdet-i Vücud düşüncesidir.
6. Menkıbeler, Kur’an’dan kıssalar, dini hikâyelerden esinlenilir.
7. Hece ölçüsü ve genelde dörtlük kullanılmıştır.
8. Bazı türlerde beyit ve aruz da kullanmışlardır.
9. Şairler şiiri araç olarak kullanmışlardır.
10. Türk edebiyatının ilk mutasavvıfı Ahmet Yesevi’dir.
11. Anadolu’daki ilk mutasavvıf Yunus Emre’dir.
12. Bu edebiyattaki nazım şekil ve türleri şunlardır: İlahi, nefes, nutuk, deme/deyiş, devriye, şathiyye.

BELLİ BAŞLI TASAVVUF SANATÇILARI

HACI BEKTAŞ-I VELİ

1. 13.yy.da yaşamıştır. Ahmet Yesevi’nin müridi olduğuna dair bilgiler vardır.
2. Hece ölçüsüyle ilahiler söylemiştir.
3. Makalat adlı eser ile meşhurdur.
4. Eserlerinde insan sevgisi, hoşgörü ve paylaşım ilkeleri üzerine kurulmuştur.

HACI BAYRAM-I VELİ

1. Bayramilik tarikatını kurmuştur.
2. 15.yy.da yaşamıştır.
3. Şiirlerinde yalın ve ahenkli bir üslup kullanılmıştır.
4. Yunus Emre’nin etkisinde kalmıştır.
5. Bayramî mahlasını kullanmıştır.
6. Tasavvuf konularını işlemiştir.
7. Nutuklarıyla ünlüdür.

KAYGUSUZ ABDAL

1. Asıl adı Alaaddin  Gaybi olup Alanya Beyi’nin oğludur.
2. Hem hece hem de aruz ölçüsü ile yazmıştır.
3. Nükteli ve iğneli bir üslubu vardır. 
4. Didaktik eserler vermiştir.
5. Açık ve yalın bir dil kullanmıştır.
6. Hem şiir hem de düzyazı türünde eserler vermiştir.
7. Özellikle şathiyeleriyle ünlüdür.
8. Alevi-Bektaşi Edebiyatının kurucusudur.
9. Gülistan,Budalaname, Kitab-ı Miglate en bilinen eserleridir.

YUNUS EMRE

1. 13.yy.ın sonu ve 14.yy.ın başında yaşamıştır.
2. Tasavvuf anlayışını çok iyi anlatır.
3. Şiirlerinin asıl teması ilahi aşk ve insan sevgisidir.
4. Hece ölçüsü ve dörtlüklerle oluşturulan ilahiler yazmıştır.
5. Türkçeyi en saf en sade biçimde kullanmış ve Türkçenin gelişmesine katkı sağlamıştır.
6. Hem hece hem de aruz ölçüsüyle şiirler yazmıştır.
7. 1991 yılı UNESCO tarafından “Yunus Emre Sevgi Yılı” ilan edilmiştir.
8. Divan’ında aruz ölçüsüyle yazılmış gazeller de vardır.
9. Risaletü’n-Nushiyye, mesnevi tarzında yazılmış didaktik bir eserdir.  İçinde kısa mensur bir bölüm vardır.

PİR SULTAN ABDAL

1. 16.yy.da yaşamış Alevi-Bektaşi şairidir.
2. Sadece hece ölçüsünü kullanmıştır.
3. Nefesleriyle ve denemeleriyle ünlüdür.
4. Şiirlerini saz eşliğinde, sade ve yalın bir dille söylemiştir.
5. Divan şiirinden hiç etkilenmemiştir.

EŞREFOĞLU RUMİ

1. Hacı Bayrami Veli’nin öğrencisidir.
2. Hece ve aruzu başarıyla uygulamıştır.
3. Yunus Emre’nin etkisinde kalmıştır.
4. Yalın ve lirik bir dil kullanmıştır.
5. Şiirlerinde ilahi aşk ve tasavvuf vardır.

NİYAZ-I MISRÎ

1. Hem hece hem de aruz ölçüsüyle didaktik şiirler söylemiştir.
2. Eleştirici ve didaktik şiirler yazmıştır.
3. Vahdet-i vücut düşüncesini savunmuş, eleştirileri nedeniyle de sürgün edilmiştir.
4. Türkçe ve Arapça şiirler yazmıştır.

ERZURUMLU İBRAHİM HAKKI

1. 18.yy.da yaşamıştır.
2. İyi bir şair ve bilim adamıdır.
3. Marifetname onun eseridir.